Montag, 30. Januar 2012

ΜΙΑ ΑΡΧΗ ΣΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ

Όλο το βάθρο της μουσικής, της οποιασδήποτε μουσικής, βασίζεται στη σχέση των ήχων και στην ικανότητα της ακοής να αφομοιώνει, να βιώνει και να ενσωματώνει το ηχητικό κατασκέυασμα στο χώρο της μνήμης. 
Αυτό το τελευταίο είναι πολύ βασικό για τον άνθρωπο, και όχι μόνο, γιατί μέσα απο αυτήν την ικανότητα είναι σε θέση να διακρίνει ήχους που είναι άκρως σημαντικοί για την επιβίωση, όπως η αναγνώρηση της φωνής της μάνας, του πατέρα, το ύφος των ήχων, την επικοινωνία του με τα άλλα μέλη της "κοινότητας" και φυσικα το τι δηλώνουν (κίνδυνο, τροφή, χαρά, λύπη).
Άς μην ξεχνάμε πώς ο άνθρωπος δεν "γεννήθηκε" για να ακούει μουσική αλλά για να επιζήσει κ΄αυτός σ΄αυτόν τον πλανήτη όπως όλα τα άλλα ζωάκια και κάποτε, όταν ερθει η ώρα, να πάει στο καλό.

Ιστορικά δεν μπορούμε με ακρίβεια να πούμε απο πότε ο άνθρωπος άρχισε να κάνει μουσική και αν προυπήρξε ο ρυθμός της μελωδίας ή αντιστρόφως. Το γεγονός - και παράλληλα το σημαντικό σ΄αυτήν την ιστορία - είναι ότι η μουσική, στην οποιαδήποτε μορφή της και σε οποιοδήποτε χώρο, επικράτησε σαν μέσο πληροφορίας, τρόπος διασκέδασης, τρόπος εκδήλωσης συναισθημάτων και φτάσαμε στο σημείο να είναι και τρόπος σκέψης και ζωής.

Σήμερα, αυτό ισχύει για τους πιό πολλούς, όταν ακούμε μουσική ακούμε ότι θέλουμε. Ο ένας ακούει τα λόγια και τα περνάει στην προσωπική του ζωή, ο άλλος ακούει την μουσική και τ΄ούρχεται να κάνει μετό απο τας φάλτσα και τις κακοφωνίες, ο άλλος ακούει τις κιθάρες που παίζουν στο κομάτι, άλλος τα κρουστά και άλλος το πιάνο. Το ίδιο ισχύει για όλες τις μουσικές και δεν κάνω εδώ αξαίρεσεις.
Δηλαδή το να ακούσεις μουσική δεν είναι εύκολο πράγμα, όπως και η σκέψη (εννοώ την δημιουργική σκέψη και όχι το άν θα παραγγείλω σουβλάκια απο τον Μήτσο ή από τον Κώστα). 
Το δεύτερο, εννοώ την σκέψη και όχι την παραγγελία, απαιτεί την πιό πολύ ενέργεια απο όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες ακόμη και απο το σέξ.

Κύρια μορφή στον χώρο της μουσικής αποτελούν οι αρμονικές* ενός ήχου. Απο αυτές καταλαβαίνουμε άν πρόκειται για την φωνή της μάνας μας ή της γειτόνισας και απο αυτές καταλαβαίνουμε αν το όργανο που παίζει είναι βιολί ή κιθάρα. Αν αφαιρέσουμε τις αρμονικές απο έναν ήχο τότε  δεν θα έχουμε παρά μία μεμονωμένη συχνότητα η οποία δεν μας θα λέει απολύτως τίποτε ίσα ίσα θα μας ενοχλεί κι΄όλας γιατί το αυτί δεν είναι φτιαγμένο να ακούει αυτό το πράμα και γι΄αυτό, αν το έχετε προσέξει, οι ηλεκτρονικοί ήχοι και οι ανθρώπινες φωνές που βγαίνουν μέσα απο  αυτόματα μηχανήματα " μυρίζουν" παγωνιά και κρύο.
Χτυπώντας μια μεμβράνη, ή μια χορδή, ή παράγωντας με την φωνή μας έναν ήχο τότε αυτόματα δημιουργούμε έναν κόσμο απο συχνότητες οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο για το πως θα επιδράση ο ήχος αυτός στο αισθητήριο της ακοής.
Το πιό απλό παράδειγμα γι΄αυτό το πράμα είναι το
ότι ορισμένες φωνές ανθρώπων μας αρέσουν, μας συγκινούν, μέχρι και που μας κάνει να τους ερωτευθούμε, και άλλες πάλι μας δημιουργούνε ένα παράξενο συναίσθημα άγχους και ανησυχίας.
Οι αρμονικές πλουτίζουν έναν ήχο και ο λόγος είναι ότι ένα ερέθισμα με πλούσιες αρμονικές ερεθίζει περισσότερα ακουστικά νεύρα με αποτέλεσμα ο ήχος να ακούγεται "γεμάτος".
Θα μπορούσαμε ίσως να κάνουμε έναν παραλληλισμό: Ένας ήχος χωρίς αρμονικές είναι σαν να βλέπουμε έναν γιαπωνέζικο κήπο σε μονοχρωματικό φάσμα. Όσο πιο πολλές αρμονικές περιέχει τότε είναι σαν να εμπλουτίζουμε το θέαμα μας με πιό πολλά χρώματα.
Σ΄αυτό το παιχνίδι των αρμονικών κύριοι πρωταγωνιστές είναι η βασική (θεμελιώδη) νότα και η πέμπτη  της την οποία θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε σαν το "ταίρι" της βασικής.
Στό φάσμα των αρμονικών που εμφανίζονται κατά την διάρκεια ταλάντωσης μιάς μεμβράνης ή χορδής η κυριαρχεί η εμφάνιση της βασική μας νότας και ακολουθεί η πέμπτη.
Αυτές οι δύο νότες "ήχοι" περιέχουν με την σειρά τους τις πιό πολλές κοινές αρμονικές με αποτέλεσμα να αποτελούν τον σκελετό για το ποιόν και το χρώμα ενός ήχου.
Πάνω σε αυτόν τον σκελετό, της βασικής, της πέμτης και των αρμονικών τους, δημιουργούμε μουσική.
Απο αυτό το σημείο ξεκινούν όλες οι μουσικές του κόσμου και κύρια οι "αρχαίες μουσικές" όπως αυτές των Κινέζων, των ομάδων της Τούβας, των πολυνησιακών λαών, των Ινδιάνων και φυσικά και της ελληνικής μουσικής.

* Άς το πούμε απλά : Άν χτυπήσουμε μιά μεμβράνη μια επιφάνεια ή μιά χορδή τότε αυτή θα αρχίσει να κουνιέται (Ταλάντωση) και παράλληλα να κουνάει και τον αέρα που την περιβάλει. Αυτή η κίνηση του αέρα μεταφέρεται μέχρι και τα αυτιά μας αλάζοντας την πίεση που εφαρμόζεται στο τύμπανο της ακοή και.... έτσι ακούμε.
Το θέμα όμως είναι ότι  η επιφάνεια ή η χορδή  πάλλονται κατά έναν πολύπλοκο τρόπο : Απο την μία πάλλεται ολάκερη η επιφάνεια ή η χορδή απο την άλλη όμως πάλλονται ταυτόχρονα και μέρη αυτής όπως το μισό της, το 1/3, τα 2/3 τα 3/4, τα 4/5 κ.τ.λ. με αποτέλεσμα να εμφανίζονται και οι ανάλογες συχνότητες που συντελούν στην χροιά, την ένταση και την διάρκεια του ήχου. Αυτοί  οι "συμπληρωματικοί"  ήχοι ονομάζονται αρμονικές.

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen